Araşdırmalar göstərir ki, sosial şəbəkələrdə qısa videolar, xüsusilə TikTok, Instagram Reels və YouTube Shorts kimi platformalarda yayımlanan məzmun beynin diqqət müddətinə, dopamin sisteminə və ümumi kognitiv funksiyalarına ( (lat. cognitio - "başa düşmək, dərk etmək, öyrənmək") təsir edir.
Qısa videolar beynin mükafat sistemini stimullaşdıraraq dopamin ifrazını artırır. Bu isə istifadəçilərdə sürətli məmnunluq hissi yaradır və nəticədə alışqanlıq, hətta asılılıq formalaşa bilər. Videoların sürətli dəyişməsi diqqət müddətini qısalda və uzunmüddətli diqqət tələb edən tapşırıqlara fokuslanma qabiliyyətini zəiflədə bilər. Tədqiqatlar göstərir ki, bu, xüsusilə gənc istifadəçilərdə akademik performansa mənfi təsir edə bilər, çünki onlar mürəkkəb və uzunmüddətli məzmunları anlamaqda çətinlik çəkirlər. Bundan əlavə, qısa video istehlakı emosional vəziyyətə də təsir edə bilər - stres, narahatlıq və hətta depressiya riskini artıra bilər.
Davamlı olaraq qısa videolar izləmək beynin diqqət və yaddaşla bağlı bölgələrində dəyişikliklərə səbəb ola bilər. Bununla yanaşı, belə məzmunlar insanı yeni və daha stimullaşdırıcı videolar axtarmağa yönəldir ki, bu da diqqət yayındırıcı təsir yaradır və real həyatda uzunmüddətli diqqəti saxlamağı çətinləşdirir. Bəzi araşdırmalarda isə qısa videoların istifadəsinin sosial bacarıqları azalda biləcəyi və üzbəüz ünsiyyətə mənfi təsir göstərə biləcəyi qeyd olunur.
Bu təsirlər xüsusilə yeniyetmələr və gənclər üçün risklidir, çünki onların beyin inkişafı davam edir və bu cür məzmunların istifadəsi uzunmüddətli vərdişlər formalaşdıra bilər. Akademik uğur və ümumi həyat keyfiyyətini qorumaq üçün qısa video istehlakını məhdudlaşdırmaq və balanslı sosial media istifadəsi vacibdir.
İslam
Milli.Az