Artıq dünyanın bir çox ölkələrində insanlar özləri üçün dəfn yeri alır, onu tikir. Və hətta necə dəfn olunmaq istədiyini də bəyan edir. Bu məsələlər bir sıra xarici ölkələrdə müvafiq qanunvericiliklə tənzimlənir.
Bəs, Azərbaycan qanunvericiliyi bu barədə nə deyir?
Milli.Az xəbər verir ki, suala aydınlıq gətirən hüquqşünas Fuad Rüstəmli bizim.media-ya açıqlamasında bildirib ki, Mülki Məcəllədə dəfn və onunla əlaqəli prosedurlar barədə vərəsəlik hüququ sahəsində konkret münasibəti tənzimləyən maddi hüquq norması yoxdur:
"Lakin bunu qadağan edən maddi hüquq normaların da olmadığını nəzərə alsaq o zaman, şəxs hər bir halda istədiyi məzmunda vəsiyyətnamə tərtib edə bilər.
İnsan sağ ikən dəfn yeri və ya dəfn mərasimi ilə bağlı öz iradəsini yazılı və şifahi şəkildə ifadə edə bilər. Bundan əlavə, insanın öz iradəsini açıq şəkildə ifadə etməsinə də ehtiyac yoxdur. Əgər insanın sağ ikən davranışından və ya hadisələrə münasibətindən güman edilə bilən iradəsi müəyyən olunarsa, bunlar nəzərə alınmalıdır. Məsələn, əgər bir şəxs sağ ikən yaxın qohumunun dəfn olunduğu yerə "adamı da burda basdırarlarmı?" deyərək etiraz edibsə və ya doğma kəndində dəfn olunmaq istəmədiyini, məskunlaşdığı şəhərdə dəfn olunmaq istədiyini dəfələrlə səsləndiribsə, bu cür iradə bəyanı nəzərə alınmalıdır".
Ölmüş şəxsin vəsiyyətnaməsi icra olunmalıdır.
Müsahibimiz bildirib ki, şəxs sağlında vəsiyyətnamə tərtib edərək, onun icraçısını təyin edə bilər:
"Eyni zamanda dəfn yeri ilə bağlı başqa, dəfn mərasiminin təşkili ilə bağlı başqa, cənazə maşının təşkili ilə başqa icraçı təyin edə bilər. Mülki qanunvericiliyə əsasən miras qoyanın xüsusi xarakterli vəsiyyət sərəncamlarından biri vəsiyyət icraçısının təyin edilməsi adlanır.
Miras qoyanın vəsiyyətdə ifadə olunan iradəsini bir qayda olaraq, vəsiyyətnamə ilə təyin olunmuş vərəsələr həyata keçirirlər. Əgər vəsiyyətnamədə başqa sərəncam nəzərdə tutulmazsa, elə hesab edilir ki, bütün vərəsələr eyni dərəcədə, bərabər qaydada vəsiyyət sərəncamının yerinə yetirilməsinə çağırılıblar.
Bununla belə, vəsiyyət edənin hüququ var ki, o, vəsiyyətnamədə vəsiyyətin icrasını xüsusi şəxsə tapşırsın. Ölülərin sağ ikən bəyan edilmiş iradələri onların ölümündən sonra yerinə yetirilərsə, cəmiyyətin mənəvi mövqeyi yüksələ bilər.
Çünki belə iradəyə əməl etmək ölülərin ləyaqətinə hörmətdən xəbər verir. Ölülərin sağ ikən bəyan edilmiş iradələrinin ölümdən sonra yerinə yetirildiyini görən sağ insanlar ölümdən sonra onların da iradə və arzularına hörmət ediləcəyində əminlik tapa bilər".
Milli.Az