Maraqlı

Quran Allah tərəfindən yaradılıb?

9 Avqust 2020 23:40
Baxış: 1 383
VTB-də MİNİMAL FAİZ DƏRƏCƏSİ İLƏ NAĞD KREDİT 10.49%-dən

İslam fikir tarixində ən çox mübahisələrə səbəb olmuş bu problemin kökündə Qurani-Kərimin Allahın zatı qədər qədim olması, yoxsa Allah tərəfindən yaradılması barədə mübahisə durur.

Əməvilər zamanında Qurani-Kərimin qədim olduğu əqidəsi dövlət səviyyəsində müdafiə edılirdi. Abbasi xəlifəsi Məmun mötəzili kəlam məktəbinin təsiri altında Quranın hadis (yaranma) olması əqidəsini yaymağa başladı. Bu mövqeyə görə, Qurani-Kərim səs və söz formasında Allahın özü qədər qədim ola bilməz. Çünki bu halda Allahın zatının mürəkkəb (yəni tərkib hissələrindən ibarət) olması gərəkir; bu isə, inam əsaslarının ziddınədir və küfrdür. Demək, Qurani-Kərim Allahın zatından ayrıdır. Allahın zatından ayrı olan hər bir şey isə Onun məxluqudur.

Buna əks mövqedə duran, yəni Quranı əzəli sayan alimlərin fikrinə görə, əslində kəlam iki cürdür: ləfzi kəlam və nəfsi kəlam. Ləfzi kəlam konkret olaraq sözlərdən ibarətdir, səs və yazı vasitəsilə ifadə olunur. Nəfsi kəlam isə forma qəlibinə salınmamış və məna aləmində olan müstəqil bir kəlamdır. Quranın əzəliliyinə inananların fikrincə, Allah-Taala Quranı ləfzi kəlam şəklinə salmazdan (hərf və kəlmələrini quraşdırmazdan) əvvəl Quran nəfsi kəlam şəklində mövcud imiş.

İmam Rza (ə) buyurub: "Allah-Taala nazil etdiyi bütün kitabları yaradıb. Bütün müsəlmanlar bu məsələdə eyni fikirdədirlər ki, Allahdan savayı hər şey fanidir (gedəridir) və Allahdan savayı hər şey Allahın feilidir (məhsuludur). Tövrat, İncil, Zəbur və Fürqan (Quran) Allah-Taalanın feilidir" (Bihar əl-ənvar, X, 344).

Milli.Az

Azernews Newspaper

XƏBƏR LENTİ

Copyright © 2024 Milli.Az

Saytdakı materialların istifadəsi zamanı istinad edilməsi vacibdir. Məlumat
internet səhifələrində istifadə edildikdə hiperlink vasitəsi ilə istinad mütləqdir.