Maraqlı

Təyyarələr üçün iqlim dəyişikliyi TƏHLÜKƏSİ

15 Mart 2023 21:25

Baxış: 470

#TƏYYARƏ

Reading Universitetinin (Böyük Britaniya) alimləri sübut ediblər ki, qlobal istiləşmə artdıqca təyyarələr üçün əlavə təhlükə yaradan turbulentlik daha da güclənir.

Milli.Az lent.az-a istinadən bildirir ki, təmiz hava turbulentliyi (CAT) adətən buludsuz yuxarı atmosferdə inkişaf edir və hava radarları və ya əyani vasitələrlə aşkar edilmir.

Belə turbulentliyə uzun müddət məruz qalma təyyarənin ömrünü qısaldır və güclü təsir nəticəsində ciddi struktur zədələnməsi baş verə bilər ki, bu da nadir hallarda təyyarənin sıradan çıxmasına səbəb olur.

Transatlantik uçuşlar, Şimali Atlantik üzərində daha yüksək enliklərdə burulğanlı reaktiv axın səbəbindən bu cür turbulentlikdən ən çox təsirlənir. Cari intensivlik enlik üfüqi temperatur gradientlərindən asılıdır. Üst troposferdə və aşağı stratosferdə qütbdən ekvatora doğru temperatur qradiyentinin artması ilə əlaqədar antropogen iqlim dəyişikliyi nəticəsində reaktiv axınların artması gözlənilir.

İqlim modelləşdirməsi göstərdi ki, səthə yaxın istiləşmənin hər bir Selsi dərəcəsində açıq səmada orta dərəcədə turbulentlik hadisələrinin sayı yayda 14 faiz, qış və yazda isə 9 faiz artacaq. Orta turbulentlik 0,5 q-a qədər şaquli sürətlənməyə səbəb olan atmosfer şəraiti kimi ifadə edilir.

Aviaşirkətlər üçün seçimlərdən biri CAT-ın yaradıldığı ərazilərdən qaçmaqdır. Bu, daha uzun transatlantik uçuş vaxtlarına və əlavə yanacaq xərclərinə səbəb ola bilər. Bundan əlavə, mütəxəssislər ciddi xəsarət almamaq üçün sərnişinlərə təhlükəsizlik kəmərlərini bağlamağı tövsiyə edir.

Milli.Az