Yuxuda ölüm riski: Xoruldamaq

Xoruldama, xorultu və ya xorna (çəkmək) - necə istərsinizsə, elə də adlandırın, onsuz da xoruldayanın vecinə deyil, gecəni müsibətlə səhər edən doğmaları, bir də divarlar nazikdirsə, qonşuları olur...

Çoxlarına görə, xoruldamaq, onların yaxınlarının yuxusuz gecələri hesaba alınmazsa, heç bir problem yaratmır. Əslində isə "xor-xorlar"ın "gecə nəğməsi" özündə həyati təhlükə yaşadır.

Xoruldamanın təhlükəsi ondadır ki, o, gec və ya tez yuxulamanın obstruktiv (qışqırtı ilə pozulma) "apnoe sindromu"na keçə bilər: bu zaman "zəngulə" lap yüksəyə qalxarsa, nəfəs almada dayanma, fasilə baş verə bilər. Və bu fasilənin daha uzunmüddətli olmaq və tez-tez təkrarlanmaq təhlükəsi var.

Rusiyanın tanınmış alimi, professor Valeri Svistun bildirir ki, belə vəziyyətdə insan bir daha nəfəs almaya və yuxuda ölə bilər: "Bundan başqa, infarkt, insult baş verər, o səbəbdən ki, nəfəs dayananda təzyiq bir neçə dəfə yüksəlir. Belə mikrohiperkriz gecə ərzində 20-30 dəfə təkrarlana və orqanizm buna dözməyə bilər. Özü də bərk xoruldayan insan yaxşı yata bilmir, süst düşür, çünki beyin istirahət edə bilmir. Kişilərin 25%-də cinsi zəiflik (impotensiya) inkişaf edir, habelə başqa xəstəliklərin bütöv kompleksi baş qaldırır".

Xoruldamaya adətən burun çəpərinin əyriliyi, burundakı ət, xroniki zökəm, dilçəyin böyüklüyü, badamcıq vəzilərinin şişməsi, izafi köklük, siqaret çəkmək, alkoqol və s. səbəb ola bilir.

Xoruldayanda nəfəsin dayanıb-dayanmaması polisomnoqrafiya - yuxunun xüsusi tədqiqi vasitəsilə öyrənilir. Adamı xüsusi cihaza bağlayırlar və yuxunun bütün parametrləri yazılır: xorultunun amplitudası, nəfəsin dayanması, arterial təzyiqin dəyişməsi, xorultu zamanı beynin nə qədər əziyyət çəkməsi və orqanizmin oksigen aclığı və s.

Əgər hətta sizdə nəfəs dayanması olmasa belə, bu o demək deyil ki, sizə müalicə lazım deyil. Apnoe istənilən məqamda baş qaldıra bilər.

Nə etməli?

Təbii ki, ilk növbədə, bu işin həkiminə - otolarinqoloqa müraciət etmək lazımdır.

Bəzən xoruldamaya burun çəpərinin düzəldilməsi, xroniki zökəmdən qurtulmaq, dilçəyin kiçildilməsi, böyümüş badamcıq vəzilərinin götürülməsi çarə olur. Əgər uşaq xoruldayırsa, səbəbi adenoid (udlaq badamcığının şişməsi) ola bilər.

Bəzən adamlar artıq çəkilərinə görə xoruldayırlar. Çünki boyundakı piy yığınları boğazı daraldır. Kök adamın çəkisini hətta 10% azaltması da xorultunu azalda bilər. Daha bir risk faktoru siqaret çəkməkdir. Alkoqol da bu işdə sonuncu rol oynamır, spirtli içkilər boğaz əzələlərini zəiflədir.

Bəzi hallarda bu problemləri aradan qaldırmaqda operativ müdaxilə yetərli olmur, lazer və ya adi skalpeldən istifadə etməklə aparılan əməliyyatların 20-30 faizi nəticə vermir.

Narahat olmağa dəyməz, bu dərdin başqa çarəsi də var.

Bu, SİPAP-terapiya adlanan müalicə üsuludur. Mahiyyəti odur ki, üzə havanı yüksək təzyiqlə verən maska taxılır. Bu, boğaz yolunu genişləndirir və nəticədə hava udlaqdan sərbəst keçir. Bu metodun çatışmazlığı ondadır ki, əvvəla, gərək həmişə maskada yatasan, İkincisi isə, havanın yüksək təzyiqi diskomfort yarada bilər.

Digər üsul - yastığı çox yuxarı qoymaq və yarımoturulu vəziyyətdə yatmaqdır. Lakin bunun effekti azdır. Üstəlik, böyük yastığın onurğaya zərəri var.

Xüsusi həblərə gəldikdə isə, onlar boğazın yolunu daraltsa da, xorultunu kəsmir.

"Ekspress" qəzeti