Çinko insan bədəni üçün həyati əhəmiyyət daşıyan minerallardan biridir. O, immun sistemi, dəri və saç sağlamlığı, dad və qoxu hissi, həmçinin hamiləlik və uşaqlıq dövründə sağlam böyümə üçün vacibdir. İnsan bədəni çinkonu özü istehsal edə bilmir, buna görə onu qida vasitəsilə qəbul etməlidir. Çinko çatışmazlığı, bədənin qidalardan kifayət qədər çinko qəbul edə bilməməsi və ya onu effektiv istifadə edə bilməməsi nəticəsində yaranır.
Milli.Az xəbər verir ki, çinko çatışmazlığı müxtəlif səbəblərdən ortaya çıxa bilər:
- Həzm sistemi ilə bağlı xəstəliklər (məsələn, malabsorbsiyon, çölyak, Crohn xəstəliyi)
- Bitki əsaslı pəhrizlər, çünki bəzi bitkilər fitat tərkibli olub çinkonun sorulmasını azaldır
- Yaşlılıq və hormonal dəyişikliklər
- Hamiləlik dövründə artan tələbat
- Alkoqol istifadəsi
- Xroniki böyrək və qaraciyər xəstəlikləri
- Şəkər xəstəliyi
Çinko çatışmazlığının əlamətləri
Çinko çatışmazlığı müxtəlif formalarda özünü göstərə bilər və simptomlar digər xəstəliklərlə oxşar ola bilər. Bunlara daxildir:
- Tez-tez xəstələnmək, immunitetin zəifləməsi
- Saç tökülməsi və ya saçların incəlməsi
- Dırnaqlarda dəyişikliklər, rəng dəyişməsi, qırılma
- Enerji çatışmazlığı və sinirlilik
- İştahsızlıq
- Dad və qoxu hissinin zəifləməsi
- Uşaqlarda və yeniyetmələrdə gec böyümə
- Dəri problemləri və sızanaqlar
- Yara və zədələrin gec sağalması
- Kişilərdə sperma sayının azalması
Çinko çatışmazlığının bədənə təsiri
Çinko çatışmazlığı bədənin müxtəlif sistemlərini zəiflədir: immuniteti aşağı salır, dərini, saç və dırnaqları təsir edir, böyümə və hüceyrə inkişafını ləngidir. Həmçinin çatışmazlıq enerji azalmasına, sinirliliyə və ümumi halsızlığa səbəb ola bilər.
Çinko çatışmazlığını aradan qaldırmaq üçün çinko ilə zəngin qidaların istehlakını artırmaq vacibdir.
Ən zəngin çinko mənbələri bunlardır:
İkiqabıqlı molyusk (İstiridye) - təbii olaraq ən yüksək çinko tərkibi
Qırmızı ət - xüsusilə mal və qoyun əti
Toyuq və hinduşka - yaxşı protein və çinko mənbəyidir
Dəniz məhsulları - xərçəng və digər dəniz məhsulları
Quru meyvə və tumlar - balqabaq, günəbaxan toxumu, kaju fıstığı
Paxlalılar - noxud, mərcimək, lobya
Süd məhsulları - süd, pendir, qatıq həm protein, həm də çinko təmin edir
Tam taxıllar - qəhvəyi düyü, kinoa, yulaf
Lalə Qüdrətova
Milli.Az





