Şirniyyatı "ürəyimiz" yox, bağırsaqlarımız istəyirmiş

Şirniyyat istəyi bağırsaqlardakı bakteriyaların fəaliyyəti ilə əlaqəlidir.

Milli.Az xəbər verir ki, bağırsaqlarda yaşayan mikroblar oradakı mikroflora ekosistemi üzərində mühüm rol oynayır. Bağırsaqlarda müxtəlif növ bakteriyalar, mikrobial balansı təmin edərək, həmçinin bəzi qida maddələrinin və şəraitin tərkibinə uyğun olaraq davranışlarımızı təsir edə bilər. Məsələn, şəkər və karbohidratlarla zəngin qidalarla zəngin pəhrizdə müəyyən bakteriyalar daha sürətlə çoxala bilər və bu, şirniyyatlara olan istəyi artırır.

Bağırsaqlarda yaşayan bakteriyalar qidaları parçalayaraq bəzi maddələr istehsal edirlər. Bu maddələr, beynə və digər orqanlara göndərilən siqnalları təsir edərək, iştahı idarə edən hormonları (məsələn, leptin və grelin) tənzimləyir. Bəzi bakteriya növləri, şirniyyat və şəkər kimi qidaları daha çox tələb edə bilər, çünki onlar bu qidaları enerji mənbəyi olaraq istifadə edirlər. Həmin bakteriyalar qida maddələrini istifadə edərək, orqanizmdə olan enerji səviyyəsini dəyişdirə bilər və nəticədə beynə daha çox şəkər və şirniyyat istəyi siqnalı göndərə bilər.

Bundan əlavə, bağırsaq mikrobial balansı, psixoloji vəziyyətə də təsir göstərə bilər. Bağırsaqlarla beyinin qarşılıqlı əlaqəsi (bağırsaq-beyin oxu sistemi) müxtəlif növ bakteriyaların davranışları üzərində təsirə malikdir. Məsələn, bağırsaqlarda çox sayda patogen mikroorqanizm və ya disbakterioz halında olan bakteriyalar, stress və narahatlıq hissini artıra bilər, bu da şirniyyat və ya rahatlıq verən digər qidalar axtarmağa səbəb ola bilər.

Bir çox araşdırmalar göstərir ki, düzgün qidalanma və sağlam bağırsaq mikrobial balansı, şirniyyat istəklərini və digər qida asılılıqlarını azaltmağa kömək edə bilər. Bu baxımdan bağırsaqdakı bakteriyaların balansını qorumaq və sağlam pəhriz qəbul etmək şirniyyat istəyini tənzimləməkdə mühüm rol oynaya bilər.

Şirniyyat yeməyi dayandıranda bu bakteriyalar ölür?

Şirniyyat yeməyi dayandıranda bağırsaqdakı bakteriyaların növü dəyişə bilər, amma bu bakteriyalar dərhal "ölməz". Bağırsaqlarda yaşayan bakteriyalar fərqli növlərdən ibarət olduğu üçün bəzi bakteriyalar şəkər və karbohidratlara çox bağlı ola bilər, amma bu onların həyatı üçün tək şərt deyil. Şəkər və yüksək karbohidratlı qidaların azalması, bəzi şirniyyatları və şəkəri çox sevən bakteriyaların sayını azalda bilər, amma bu, onların tamamilə yox olmasına səbəb olmur.

Əgər şəxs şəkərdən və şirniyyatlardan uzaq durmağa başlasa, bağırsaqlarında olan bakteriyaların balansı zamanla dəyişə bilər. Şəkər ehtiyacı olan bakteriyaların sayı azalacaq və yerini şəkərdən daha az asılı olan bakteriyalar tuta bilər. Yəni bağırsaqdakı bakteriyalar çevikdir və pəhrizdəki dəyişikliklərə uyğunlaşa bilər.

Bu zaman yeni balans formalaşacaq və bağırsaqların mikroflorası, sağlam pəhrizlə daha uyğunlaşmış və şirniyyatlardan asılı olmayan bakteriya növləri ilə zənginləşəcək. Bununla yanaşı, bağırsaqların mikroflorasında sağlıqlı bakteriyalar (məsələn, probiyotiklər) artarsa, bu da şirniyyatlara olan istəyi azalda bilər və ümumi sağlamlıq vəziyyətini yaxşılaşdıra bilər.

İsmayıl
Milli.Az