Gəncə kəhrizləri niyə sıradan çıxır?

Hələ ta qədim zamanlardan Gəncə şəhərinin su ilə təchizatında kəhrizlər mühüm rol oynayıb. Bu kəhrizlər hesabına şəhər əhalisinin həm içməli su, həm də suvarmaya olan su tələbatı tam ödənilirdi. Lakin bu günümüzə Gəncə kəhrizlərindən yalnız 1-2-si mövcuddur və onlardan əvvəlki tək istifadə olunmur.

Qeyd edək ki, Azərbaycanda kəhrizlərdən daha çox Gəncədə istifadə olunub. Demək olar ki, şəhərin hər bir məhəlləsinin özünün ayrıca kəhrizi olub. Bu kəhrizlərdən insanlar suya olan tələbatını ödəmək üçün istifadə ediblər. Tarixi mənbələrdə Gəncədə 65-dən çox kəhrizin olduğu qeyd olunur.

Samir Pişnamazzadə, AMEA-nın Gəncə bölməsinin direktor müavini: "Əvvəla kəhriz sözünün mənası sərinlikdən kəsən deməkdir. Yəni bu, yeraltı su olduğuna görə və əsasən, bu, içməli su kimi istifadə olunubdur Gəncədə. Burada kəhriz qazdırmaq adət olub. Hədəf, əsasən, ondan ibarət olub ki, burada sərin su mövcud olsun".

Lakin müasirləşmə və tələbatın artması kəhrizlərin sıradan çıxmasına yol açıb. Bu gün şəhərin bir neçə istiqamətində həmin kəhrizlər mövcud olsa da, ya ümumiyyətlə, yararsız vəziyyətdədir, ya da yalnız suvarma suyu kimi istifadə edilir.

Bir zamanlar kəhrizlər Gəncənin əsas içməli su mənbəyi hesab edilirdisə, lakin bu gün kəhrizlərdən, demək olar ki, istifadə olunmur. Buna səbəb həm kəhrizlərin bərbad vəziyyətdə olması, həm də kəhriz sularının ekoloji tələblərə cavab verməməsidir. Belə deməyə Gəncə şəhər GEM-in apardığı laborator analizlərin cavabları əsas verir.

Fazil Nəbiyev, Gəncə şəhər GEM-in bölmə müdiri: "Laborator analizlərin nəticələri onu göstərmişdir ki, bu kəhrizlər yüksək çirklənmə ehtimalına malikdir. Məsələn, bizdə içməli suyun koli indeksi normada 3 olmalıdır. Amma kəhrizlərdən götürülmüş su nümunələri laborator şəraitdə müayinə olunduqda bu göstəricinin qat-qat çox olduğu aşkar olunmuşdur. Ona görə də biz bu suların əhali tərəfindən istifadəsini qadağan etmişik".

Kəhrizlərin içməli su mənbəyi kimi sıradan çıxması bu gün Gəncədə bu istiqamətdə yeni layihələrin həyata keçirilməsini labüd edib. Artıq 3 mənbədən şəhərə su xətləri çəkilib. Və əhalinin içməli su ilə tam təmin edilməsi istiqamətində işlər davam etdirilir.

Milli.Az