Həddindən artıq isti hava yalnız narahatlıq yaratmaqla kifayətlənmir, bu, insan orqanizminin bioloji yaşlanma prosesini 2-3 dəfə sürətləndirə bilər. Honq Konq Universiteti alimlərinin son araşdırması bu narahatedici nəticəni ortaya qoyub.
Milli.Az xəbər verir ki, tədqiqat 25-80 yaş arası 25 minə yaxın Tayvan sakini üzərində aparılıb. Məlumatlar 15 il ərzində toplanıb və hər iştirakçı orta hesabla 6,3 il ərzində müşahidə olunub.
Necə ölçüldü?
Alimlər xronoloji yaş (şəxsin təqvim yaşı) ilə bioloji yaş (bədənin faktiki funksional vəziyyəti) arasındakı fərqi izləyiblər. Bioloji yaş 12 müxtəlif göstəriciyə əsasən müəyyən olunub. Bunlara aşağıdakılar daxildir:
Qan təzyiqi
Xolesterin səviyyəsi
Hemoqlobin miqdarı
Ağciyərlərin fəaliyyəti
Metabolik göstəricilər və s.
Əldə edilən nəticələr
İlk müşahidələr zamanı bioloji qocalma təqribən 3,7 gün daha sürətli getdiyi halda, iki il ərzində və 10 istilik dalğasından sonra bu rəqəm 8-11 günə yüksəlib. Bu isə ekstremal istilərin orqanizmin qocalma sürətini 3 dəfəyə qədər artırdığını göstərir.
İstilərin yaratdığı təsir miqdarı rəsmi olaraq 0,023-0,031 il (təxminən 8-11 gün) kimi hesablanıb. Müqayisə üçün:
Siqaret: 0,056 il
Alkoqol: 0,002-0,012 il
Oturaq həyat tərzi: 0,002-0,015 il
Ən çox kimlər risk altındadır?
Araşdırmaya görə, istilərin mənfi təsirinə ən çox məruz qalanlar aşağıdakılardır:
Fiziki işçilər
Kondisionersiz şəraitdə yaşayanlar və işləyənlər
Bu qruplarda bioloji qocalma, əqli işlə məşğul olan insanlarla müqayisədə 3 dəfə daha sürətli baş verir.
Tədqiqat sübut edir ki, ekstremal hava şəraiti yalnız narahatlıq deyil, eyni zamanda sağlamlıq üçün ciddi təhlükədir. Xüsusilə iqlim dəyişikliyinin sürətlənməsi fonunda bu tip təsirlərin uzunmüddətli nəticələri daha da önəm qazanır. Alimlər yaşlı insanlar, xroniki xəstələr və açıq havada işləyənlərin daha ehtiyatlı olmasını tövsiyə edirlər.
Kənan
Milli.Az