Tıxaclar müasir şəhərlərin ən böyük problemlərindən biridir. Əhali sayı artdıqca və urbanizasiya genişləndikcə tıxaclar həm iqtisadi itkilərə, həm də ekoloji problemlərə səbəb olur. Bu problemin həlli üçün dünyada müxtəlif ölkələr fərqli strategiyalardan istifadə edirlər.
Milli.Az tıxacla mübarizədə beynəlxalq təcrübənin əsas istiqamətlərini təqdim edir:
İctimai nəqliyyatın təşviqi
Tıxaclarla mübarizədə ən effektiv vasitələrdən biri ictimai nəqliyyatı inkişaf etdirməkdir. Bir çox şəhərlər, xüsusilə Avropa və Asiya ölkələrində, sərnişin daşınması üçün yüksək keyfiyyətli ictimai nəqliyyat sistemləri yaradıblar.
Sinqapur tıxac problemini həll etmək üçün genişləndirilmiş metro və avtobus şəbəkəsinə sərmayə qoyub. Bu şəhərdə ictimai nəqliyyatdan istifadə edənlər üçün xüsusi güzəştlər təqdim edilir.
London isə dünyada ən qədim metro sistemlərindən birinə malikdir və şəhərdaxili hərəkətin rahatlaşması üçün ictimai nəqliyyatın payını artırmaq məqsədilə yeni metro xəttləri və avtobus marşrutları təşkil edilir.
Ödənişli yollar
Tıxacların qarşısını almaq üçün ən çox istifadə olunan üsullardan biri ödəniş tətbiq etməkdir. Bu metod şəhərlərə daxil olan və ya müəyyən yolları istifadə edən sürücülərdən ödəniş tələb edir, bu da avtomobil hərəkətini azaltmağa kömək edir.
Stokholm və London şəhərlərində tıxac zonalarına daxil olmaq üçün sürücülərdən haqq alınır. Bu sistemlər avtomobil sahiblərini alternativ nəqliyyat vasitələrinə yönəltmək üçün təsirli olub.
Sinqapur isə Elektron Yol Qiymətləndirmə Sistemi (ERP) vasitəsilə tıxacın yüksək olduğu saatlarda əsas yolları istifadə edən sürücülərdən avtomatik ödəniş alır.
Yol İnfrastrukturunun Təkmilləşdirilməsi
Bir çox ölkələr yol tıxacları ilə mübarizədə infrastrukturun genişləndirilməsi və təkmilləşdirilməsinə sərmayə qoyurlar. Bu strategiya çərçivəsində yolların genişləndirilməsi, körpülərin tikilməsi və yeni tunellərin inşa edilməsi ilə nəqliyyatın hərəkəti sürətləndirilir.
Seul şəhəri əvvəl şəhər mərkəzindəki magistral yolları genişləndirərək nəqliyyat axınını tənzimləməyə çalışırdı. Lakin son illərdə daha radikal bir addım ataraq müəyyən magistral yolları park və gəzinti sahələri ilə əvəz edərək avtomobil hərəkətini daha da məhdudlaşdırdı.
Tokyo şəhərində yolların mərtəbəli olması və avtomatik idarə olunan parkinq sistemləri şəhərdaxili tıxacları azaltmağa kömək edir.
Velosiped və Piyada Mədəniyyətinin İnkişafı
Tıxacla mübarizədə velosiped nəqliyyatı və piyada hərəkəti təşviq edilərək avtomobillərin istifadəsi azaldıla bilər.
Kopenhagen və Amsterdam dünyada velosiped dostu şəhərlər kimi tanınır. Bu şəhərlərdə əhali arasında velosiped istifadəsi geniş yayılıb və şəhər hökumətləri velosiped yollarının inkişafına böyük diqqət yetirir.
Paris şəhəri də velosiped infrastrukturunu genişləndirmək və daha çox piyada zonaları yaratmaq üçün addımlar atır.
Ağıllı Nəqliyyat Sistemləri (ITS)
Müasir texnologiyalar əsasında yaradılmış ağıllı nəqliyyat sistemləri vasitəsilə tıxacların idarə edilməsi mümkündür. Bu sistemlər nəqliyyat axınını izləyir, real vaxt məlumatları təhlil edir və sürücüləri alternativ marşrutlara yönəldir.
Los-Anceles şəhərində real vaxtda tıxacları azaldan ağıllı nəqliyyat idarəetmə sistemi tətbiq olunur. Bu sistem, yollardakı tıxac vəziyyətinə uyğun olaraq işıqforların fəaliyyətini tənzimləyir.
Tokyooda ITS vasitəsilə sürücülərə yol şəraiti və tıxaclar haqqında məlumat verilərək, onların optimal marşrut seçimi etməsinə yardım edilir.
Tıxac problemi dünya miqyasında müxtəlif yanaşmalarla həll olunur. Ən effektiv strategiya bir neçə üsulun birgə tətbiqi ilə mümkün olur. İctimai nəqliyyatın inkişafı, velosiped istifadəsinin artırılması, yol haqlarının tətbiqi və texnologiyanın istifadəsi tıxacla mübarizədə əsas vasitələrdir. Bu təcrübələr digər şəhərlər üçün nümunə rolunu oynaya bilər. Qeyd etmək lazımdır ki, bu qaydalar hər bir şəhərin özünəməxsus şəraitinə uyğun olaraq tənzimlənməlidir.
İslam
Milli.Az