1929-cu ilin dekabrında Macarıstanın Solnok şəhərində bütün ölkəni sarsıdan bir məhkəmə prosesi başlayıb.
Milli.Az xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, Budapeştdən təxminən 130 kilometr aralıda yerləşən Nadırev kəndində onlarla qadın öz ərini qəsdən zəhərləməkdə ittiham olunurdu.
Xarici mənbələrin məlumatına görə, 1911-1929-cu illər arasında kənddə 50-yə yaxın kişi arseniklə zəhərlənərək ölüb. "The New York Times" yazırdı ki, onların əksəriyyəti ailəli olub və bu hadisələr uzun illər gizli qalıb.
"Mələk yaradanlar" adlanan qadınlar
Hadisə ilə bağlı ittiham olunan qadınlara mətbuat "mələk yaradanlar" adı verib. Onlardan bəziləri ölüm hökmünə, digərləri isə uzunmüddətli və ya ömürlük həbs cəzasına məhkum edilib.
Araşdırmalara əsasən, hadisələrin mərkəzində kəndin mamaçası və qeyri-rəsmi "həkimi" sayılan Jujanna Fazekaş dayanıb. O, arsenik zəhərini milçək lentlərindən hazırlayaraq qadınlara "çıxış yolu" kimi təklif edib.
Fazekaş kənddəki qadınların etibarını qazanmışdı. O, evlərdə baş verən ailədaxili zorakılıqlar və ağır həyat şəraiti barədə çox şey eşidirdi. Onunla danışan qadınların bəziləri sərxoş, aqressiv və zorakı ərlərindən xilas olmaq üçün bu yola əl atıblar.
İstintaq və Fazekaşın sonu
1919-cu ildə hakimiyyət orqanları kütləvi ölümlərin təsadüfi olmadığını anlayaraq araşdırma aparıb. Qəbiristanlıqda çıxarılan 50 cəsəddən 46-sında arsenik aşkarlanıb.
Polis Fazekaşı həbs etməyə gələndə o, öz hazırladığı zəhəri içərək intihar edib.
Məhkəmə qərarları və nəticələr
1929-cu ildə Nadırev kəndindən 26 qadın məhkəmə qarşısına çıxarılıb. Onlardan səkkizi ölüm hökmü, bir neçəsi ömürlük, digərləri isə müxtəlif müddətli həbs cəzalarına məhkum edilib.
Tarixçilər hesab edir ki, bu hadisələr nəticəsində ümumilikdə 300-ə qədər kişi həyatını itirə bilərdi. Qadınların bu addıma əl atmasının səbəbi kimi yoxsulluq, ailədaxili zorakılıq və azadlıq istəyi göstərilib.
Qorxulu tarixdən qalan dərs
Zaman keçdikcə Nadırev kəndinin bu faciəvi hekayəsi unudulmağa başlayıb. Lakin uzun illər boyu kəndin adı "kişiləri zəhərləyən qadınların kəndi" kimi xatırlanıb.
Hadisələrdən sonra kənddə yaşayan kişilərin arvadlarına qarşı daha diqqətli və anlayışlı davranmağa başladıqları qeyd olunur.
Musa
Milli.Az





