Avropa deputatlarını erməni belə satın alıbmış - SENSASİYALI ARAŞDIRMA

Rusiyanın Dövlət Dumasının beynəlxalq məsələlər üzrə sədri Leonid Slutskinin yaratdığı fondun dəstəyi ilə avropalı deputatların forumlarda iştirak etmək və seçkiləri müşahidə etmək üçün Krıma və Rusiya Federasiyasına səfərlərinin xərclərini ödəyib. "İşgüzar səfərlər" on minlərlə avro təşkil edirdi.

Bütün bu beynəlxalq araşdırmaçı jurnalistlər birliyi OCCRP, "Mühüm hekayələr" və tərəfdaş nəşrlər Mirzəxanyanın e-poçtlarının ukraynalı hakerlər tərəfindən ictimaiyyətə sızması əsasında aşkar edilib.

Möhtərəm və qanunlara tabe olan Avropa ailəsində daha bir sensasiya - Rusiya tərəfindən maliyyələşdirilən "Beynəlxalq Aktual Siyasət Agentliyi" lobbi qrupu, ən azı 2016-cı ildən bəri, "qoca qitə"nin bir sıra siyasətçiləri ilə "işləyib" və onların vasitəsilə iqtidarın aradan qaldırılmasına çalışırdılar. Aİ Rusiyaya Krımın ilhaqından sonra, habelə onları ilhaq edilmiş Ukrayna ərazisində qanunsuz seçkilərə cəlb etməklə tətbiq etdiyi sanksiyaları tətbiq edib.

Özlərini "Kiber Xunta" adlandıran ukraynalı haker qrupunun sındırdığı elektron məktublara görə, media texnoloqu Sarqis Mirzəxanyan Kremlin maraqlarını xaricdə fəal şəkildə təbliğ edən analitiklər, jurnalistlər və siyasi texnoloqlardan ibarət qrup yaradıb.

Rusiya Dövlət Dumasının deputatlarından birinin parlament köməkçisi işləmiş Sarqis Mirzəxanyanın elektron məktublarından məlum olub ki, onun komandası Avropanın nüfuzlu KİV-lərində Kremlyönlü məqalələrin hər dərcinə görə ifrat sağçı Qərb fəallarına pul ödəyib. Həmçinin o, avropalı siyasətçilər və iş adamları üçün Krıma "təhsil" səfərləri təşkil edib. Eyni zamanda, dövlət tərəfindən maliyyələşdirilən müxtəlif Rusiya şirkətləri avropalı qonaqların qalması ilə bağlı səyahət, yaşayış və digər xərcləri öz üzərinə götürübmüş.

Ayrı-ayrı siyahılarda Rusiyaya prezident və parlament seçkilərində müşahidəçi kimi dəvət olunmuş Avropa İttifaqının yüksək vəzifəli nümayəndələri də yer alıb.

Həmçinin məlum olur ki, "Beynəlxalq Müasir Siyasət Agentliyi"nin lobbiçiləri əsasən Krımın Rusiya ilhaqını qanuniləşdirməyə yönəlmiş rusiyayönlü təşəbbüslərin təşviqində kömək müqabilində dost avropalı siyasətçilərə pul təklif ediblər.

Bu, xüsusilə, Korrupsiya və Mütəşəkkil Cinayətkarlığın Öyrənilməsi Mərkəzinin (OCCRP) araşdırmasında, həmçinin OCCRP-nin Mühüm Hekayələr, IRPI və Profil kimi partnyor nəşrlərinin bir sıra nəşrlərində ətraflı təsvir edilib.

Britaniyanın nüfuzlu "The Times" qəzeti bu araşdırmalarla bağlı yazıb ki, Ukrayna hakerləri tərəfindən sındırılmış Mirzəxanyanın elektron poçtundan əldə edilən məlumatlar sübut edir ki, Kreml müxtəlif qruplara və şəxslərə Ukraynanın daxildən parçalanmasını sürətləndirmək məqsədilə də pul ödəyib.

Xüsusən, OCCRP Mərkəzinin jurnalistləri Sargis Mirzəxanyanın yazışmalarında Aİ-nin Rusiyaya qarşı Kipr Respublikasına qarşı sanksiyalarının ləğvi layihəsini tapıblar ki, bu da onları "beynəlxalq hüquqa əsaslı surətdə zidd" kimi xarakterizə edir və həmçinin ona dəyən iqtisadi ziyanı vurğulayır.

Xarakterikdir ki, bu layihə əslində bir neçə ay sonra Kipr parlament fraksiyasının AKEL ("Kipr İşçi Xalqının Mütərəqqi Partiyası", Kiprdə iki aparıcı partiyadan biri) tərəfindən imzalanmış son variantla eyni idi, - red.).

Qeyd etmək vacibdir ki, həyat yoldaşı ilə birlikdə "Admare Properties Ltd" şirkətinə sahib olan rus-kiprli iş adamı Sergey Kozlovun oğlu Dmitri Kozlov Kipr tərəfindən Rusiyaya qarşı sanksiyaların ləğvi layihəsində əsas rollardan birini oynayıb. Bu şirkətin Nikosiya hakimiyyətinin 2020-ci ildə bağladığı "Qızıl Pasport" sxemi çərçivəsində əcnəbilərə Kipr vətəndaşlığını almaqda kömək etdiyi məlumdur. Sergey və Dmitri Kozlov 2013 və 2014-cü illərdə məhz bu sxem üzrə Kipr vətəndaşlığını alıblar.

Belə çıxır ki, oğul Kozlov Mirzəxanyanın lobbi qrupu ilə ən azı bir yüksək rütbəli kiprli siyasətçi arasında vasitəçi olub və yəqin ki, Kiprdə daha çox "Rusiya" kimi tanınan Ego o Politis adlı siyasi partiyanın yaradılmasında mühüm rol oynayıb".

Qeydiyyatdan bir ay əvvəl Mirzəxanyanın köməkçisi ona Dmitri Kozlovdan elektron məktub göndərib və o, "bu mövzuda bizi dəstəkləyən bir sıra rusiyalı deputatlarla görüşdüyünü" və Rusiyanın xarici işlər naziri Lavrovun da "xeyir-duasını verdiyini" bildirib.

2016-cı ildə Mirzəxanyanın təşkilatı İtaliya parlamentində Veneto Regional Parlamentini təmsil edən deputat Stefano Valdeqamberi ilə işləyib.

"Ego o Politis" partiyasının lideri Andros Kiprianou OCCRP-yə bildirib ki, Dmitri Kozlov "Biznes Rusiya" biznes qrupunun həmsədri Andrey Nazarovla görüşməkdə israrlıdır. Kiprianou Moskvaya səfəri zamanı həmçinin Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrovla, Xarici İşlər Nazirliyinin dəhlizində isə Kiprianou və Kozlov Leonid Slutski ilə görüşüblər (5 oktyabr 2016-cı ildən - Rusiya Dövlət Dumasının beynəlxalq əlaqələr komitəsinin sədri - red.).

Mirzəxanyan qrupu Kiprlə yanaşı, İtaliya, Yunanıstan, Latviya, Avstriya və AŞPA (Avropa Şurası Parlament Assambleyası) strukturları və ictimai-siyasi xadimləri üçün antisanksiya təşəbbüsləri hazırlayıb.

Elektron poçt məktublarında həmçinin Rusiyanın Latviya, Yunanıstan və hətta AŞPA üçün ayrı-ayrı PR layihələrinin "ideoloji dəstəklənməsi" ilə bağlı çoxsaylı məqamlar var.

Mirzəxanyanın yazışmalarına görə, İtaliyanın Şimal Liqasından sağçı partiyaların nümayəndələri Paolo Tosato və Avstriya Azadlıq Partiyasından Yohannes Hübner Rusiyaya qarşı sanksiyaların ləğvi ilə bağlı qanunvericilik orqanlarına qətnamələr təqdim etməli idilər. Bu layihələrin hər birinin büdcəsi 20.000 avro + iki parlamentarinin hər biri üçün "uğurlu səsvermə halında" başqa 15.000 avro ayrılmışdı. Mirzəxanyan məktublarının birində adı açıqlanmayan avropalı siyasətçidən "səsvermənin qiyməti haqqında" məlumat aldığını deyir.

Nəticədə, Tosato və Huebner İtaliya və Avstriya parlamentlərində öz layihələrini təqdim etdilər.

2016-cı ildə Mirzəxanyanın təşkilatı İtaliya parlamentində Veneto regional parlamentini təmsil edən deputat Stefano Valdeqamberi ilə çalışıb, o, sonradan Aİ-də Rusiyaya qarşı sanksiyaları ləğv edən qətnamə qəbul edən ilk region olub.

"Bomba oldu! - Mirzəxanyan elektron məktublarının birində bu xəbərə reaksiya verib. - Medianın nöqteyi-nəzərindən bu, çox güman ki, bizim ən səs-küylü informasiya atışımız olacaq! .."

Qeyd edək ki, Venetonun ardınca Liquriya və Lombardiyanın regional şuraları Krımı Rusiya Federasiyasının tərkibində tanıyan qətnamələr qəbul ediblər.

Mirzəxanyanın lobbi qrupunun fəaliyyəti həm də avropalı siyasətçilərin illik Yalta Beynəlxalq İqtisadi Forumunda (2016-2019-cu illərdə keçirilmişdi) "zühurunun" təmin edilməsinə qədər uzanıb və bunun Rusiya tərəfi tərəfindən tam ödənilib.

Mirzəxanyanın yazışmalarında Avstriya, Almaniya, İtaliya, Çexiya və Polşanı təmsil edən Yaltaya dəvət olunmuş doqquz avropalı siyasətçinin siyahısı və onların 21500 avroluq qonorarı var. Bu ödənişlər, yəqin ki, xərclərin ödənilməsindən kənara çıxdı, çünki nəqliyyat xərcləri ayrıca müzakirə edildi.

Stefano Valdeqamberi də Yalta Forumunda iştirak edib, özü ilə iri iş adamları arasından həmyerlilərini də gətirib. Xüsusilə, İtaliya nümayəndə heyətinə İtaliyanın polad nəhənginin baş direktoru Skandiuzzi də daxil idi. Mirzəxanyanın yazışmalarında Skandiuzsinin adı açıqlanmayan vasitəçi şirkət vasitəsilə Rusiya və İrana avadanlığın satışına razılıq verdiyi və ona komissiya ödəniləcək müqavilə layihəsi qeyd olunur.

2017-ci il tarixli məktublardan belə çıxır ki, Mirzəxanyanın təşkilatı 2017-ci ilin sentyabrında Avropanın tanınmış simalarını Rusiyadakı seçkiləri müşahidə etmək üçün dəvət etməklə məşğul olanda Leonid Slutskinin komandası ilə də işləyib.

Dəvətlər Slutskinin təsis etdiyi Rusiya Sülh Fondu vasitəsilə göndərilib. Təkcə 2017-ci il üçün qonaqların qalma xərclərinin ödənilməsi üçün ayrılan büdcə, Mirzəxanyanın elektron məktublarına görə, ən azı 68 min avro olub.

Bu halda vacib olan məbləğ yox, "Beynəlxalq Seçki Müşahidəsinin Prinsipləri haqqında Bəyannamə"nin kobud şəkildə pozulması faktıdır ki, burada müşahidəçilər "hökumətdən maliyyə və ya maddi yardımı qəbul etməməlidirlər". orqanlar, onların müşahidə etdikləri seçkilər maddi maraqların toqquşmasına səbəb ola bilər".

Seçkilərin legitimliyini müşahidə edənlər arasında Avropa Parlamentinin üç üzvü - Çexiyadan Yaromir Kolicek, Fransadan Dominik Bilde və Hollandiyadan Andre Elissen, habelə Belçika parlamentinin Nümayəndələr Palatasının deputatı Aldo Karkaçi, Slovakiya Milli Şurasının üzvü Marek Krayçi, Bolqarıstan Milli Assambleyasının üzvü Rumen Geçev və İsveç Riksdaqının deputatı Pavel Qamov olublar.

Maraqlıdır ki, onların heç biri OCCRP Mərkəzinin jurnalistlərinin Krımdakı seçkilərdə iştirakına münasibət bildirmək xahişinə cavab verməyib.

Stefano Valdeqamberi 2018-ci il prezident seçkiləri və 2021-ci il parlament seçkiləri zamanı Krımda müşahidəçi kimi də fəaliyyət göstərib.

Orxan Hun
Milli.Az