Aviaşirkətlərin yeni kabusu: pilot kabinələrinin açılmayan qapıları

31 Mart 2015 22:41
İkinci pilotun intiharı ilə baş verən "Germanwings" təyyarə hadisəsi pilot kabinələrinin qapı dizaynlarının dəyişdirilməsi məsələsinin yenidən gündəmə gəlməsinə səbəb oldu. Bəs görəsən, kabinələrin qapısı çöldən necə açıla bilər?

Ekspertlərin rəyinə görə, "Germanwings" təyyarəsindəki kapitan pilot kabinəsindən çıxdığı zaman içəridəki digər pilot böyük ehtimalla psixoloji bir sarsıntı keçirib. Qapını bağlayan ikinci pilot təyyarəyə alçalma əmri verib.

Çöldəki yəni, kabinənin önündəki pilot isə qapını qol gücünə açmağa çalışıb. Ancaq heç bir faydası olmayıb. İçəridəki pilotun qapını açmaması nəticəsində 150 insan həyatını itirib.

Qeyd edək ki, 11 sentyabr hücumlarında da terroristlər pilot kabinəsina girərək təyyarələrin idarəsini ələ keçirmişdi. Bu hadisədən sonra sərnişin təyyarələrinin pilot kabinələrinin qapıları çöldən atəş edilsə belə, pilotları qoruyacaq qədər gücləndirilib. Ağırlığı 150 kiloqrama qədər olan qapılara kodlaşdırma sistemi qoyulub və içəridən bağlana biləcək şəkildə dizayn edilib. Yerləşdirilən kamera sistemi ilə pilotların qapının önündəki adamı görmələri təmin edilib və qapılar seyflərin polad qapıları tək möhkəmləndirilib.

Bəs görəsən, pilotlardan biri ayaqyoluna getmək üçün ya da başqa bir səbəblə kabinədən çıxdığı zaman içəridəki pilot problem yaşayarsa, məsələn, ürək tutması keçirərsə içəri necə girmək olar? 

Bu tip vəziyyətlər üçün qaydalar belədir:

1. Əgər pilotlardan birinin pilot kabinəsindən çıxması lazım gələrsə, kabin komandiri və ya stüardessa çağırılır. Bunu etməkdə məqsəd içəridəki pilota bir şey olduğu təqdirdə qapının açılmasını təmin edilməsidir. Ancaq bəzi hava yolları şirkətləri bu qaydanı gündüz uçuşlarında tətbiq etmirlər.

2. Təyyarənin salonundakı pilot kabinəyə qayıtdığı zaman kodu yığdığında əgər içəridən əllə bağlanmayıbsa qapı avtomatik açılır.

3. Kod təsdiq edilmədikdə isə təcili vəziyyət kodundan istifadə edilir. Əgər hər hansı bir qəza və problem yoxdursa, təcili vəziyyət kodu yığıldığı zaman 30 saniyə içərisində qapı açılır. Ancaq qapı içəridən əllə bağlanıbsa, kömək olmadan qapını açmaq çox çətindir.

4. Belə vəziyyətdə qapının qırılmasından başqa çarə yoxdur. Bunun üçün baltadan istifadə edilir. Ancaq baltalardan biri pilot kabinəsində, digəri isə təyyarənin arxa hissəsində olur. Gücləndirilmiş qapını 8 dəqiqədən tez qırmaq demək olar ki, mümkün deyil.

5. Normal və təcili vəziyyət kodları uçuşdan əvvəl yoxlanılır.

6. Pilot kabinəsi və kabinə arasında təzyiq fərqi meydana gəldiyi zaman qapı avtomatik olaraq açılmalıdır. Bu sensorlar də uçuşdan əvvəl yoxlanılır.

Pilotlar kabinənin xaricinə çıxarkən kabinə məmurları sərnişinlərin olduğu salondan pilot kabinəsinə gedən hissədə yemək arabasını baryer olaraq istifadə edirlər. Bunu etməkdə məqsəd pilot kabinəsinin qapısı açıldığı zaman sərnişinlərin olduğu zaldan birinin pilot kabinəsinə keçməsinin qarşısını almaqdır.

"Zaman Azərbaycan"