Telefondan uzaqlaşaraq oxumağa necə geri qayıda bilərik? - Professor sirrini açdı

Oksford Universitetində İngilis ədəbiyyatı müəllimi, professor Conatan Bate tələbələrin yenidən kitab oxuması və telefondan uzaqlaşması üçün yeni addımlar atmağa tövsiyə edib.

Milli.Az-ın məlumatına görə, müəllim "BBC Radio 4"dəki "Today" proqramına verdiyi açıqlamada "İndi həftədə üç roman yerinə, bir çox tələbə üç həftədə bir romanı bitirməyə çətinlik çəkir" deyə narahatlığını ifadə edib.

Onun sözlərinə görə, telefonla çox vaxt keçirmək tələbələrdə eyni zamanda diqqət azalmasına da gətirib çıxarır.

Kitablara konsentrasiya etməkdə çətinlik çəkənlər yalnız gənclər deyil. Araşdırmalara görə, artıq böyüklərin yalnız yarısı müntəzəm olaraq zövq üçün kitab oxuyur.

Bəs telefonlarımızı bir kənara qoyub yenidən necə oxumağa başlaya bilərik?

TELEFONUNUZU MÜMKÜN OLDUQCA UZAQ TUTUN

Dijital detoks aktivisti və "My Brain Has Too Many Tabs Open" kitabının yazarı Tanya Goodin deyir: "Əgər kitab oxumağa başlamaq istəyirsinizsə, telefonunuzu başqa bir otaqda saxlayın". Goodin telefonlarımızı yaxın məsafədə tutduğumuz zaman problem həll etmə qabiliyyətimizə və IQ-muza nə baş verdiyini göstərən araşdırmalara işarə edir: "Yalnız cihazımız başqa bir otaqda olduqda, tam fokuslanma qabiliyyətinə sahib ola bildiyimiz sübut edilib".

İstehsalat mütəxəssisi Cal Nevport də bu fikri dəstəkləyir: "Evdəykən telefonunuzu müəyyən bir yerə qoyun", deyə tövsiyə edir. "Əgər bir şeyə baxmaq və ya mesajlarınızı yoxlamaq lazımdırsa, telefonun olduğu yerə gedin. Telefonunuz yanınızda deyilsə, oxumağa başladığınızda bir az sıxılmaq hiss etsəniz də, davam etmək daha asan olur".

FİZİKİ KİTABLAR OXUYUN VƏ NOTLAR ALIN

Yazıçı və "The Big Scottish Book" clubun aparıcısı Damian Barr həmişə yanında kitab daşımağa çalışır: "Yanımda kitab yoxdursa, oxuya bilmirəm. Kitablar telefonumdakı sosial media ilə yarışmada həmişə uduzur, buna görə də real kağıza ehtiyacım var".

O, sosial media istifadəsini məhdudlaşdıran tətbiqlərdən istifadə edir: "Bunu keçə bilsəm də, ən azından onlara nə qədər vaxt sərf etdiyimi daha çox başa düşməyimi təmin edir".

Lara Feigel "Kings College London"da yazar və İngilis dili professoru, tələbələrinin oxumağa çətinliklə ayaq uydurduğunu söyləyir:

"Onları onlayn oxumaq yerinə, real kitab nüsxələri almağa təşviq edirəm və kitablara əl ilə notlar yazmalarını istəyirəm - bəzən onları yanımda gətirib, altıxətlərini və qeydlərini göstərmələrini istəyirəm".

Goodin "Kitab oxumaq zövqümün bir hissəsidir. Yeni bir kitab almağı, qoxusunu hiss etməyi və kitabın üzünü açmağı sevirəm. Bu, ekrandan daha çox dopamin vuruşu verə bilər", deyə vurğulayır.

BEYNİNİZİ YENİDƏN TƏTBİQ EDİN

"Youre Booked" podcastının aparıcısı və yazarı Daisy Buchanan "Oxumaq bir marafondur, qaçış deyil", deyir.

"İdman kimi, oxumaq da uşaqlıqda bizə təbii gəlirdi, amma çoxlu diqqət dağıdıcı faktorlara sahib olduq. Ən qısa zamanda başlayın və davamlı olaraq artıra bilərsiniz".

Goodin, hər seferində 10 səhifəlik bir hədəf təyin etməyi təklif edir.

OXUMAĞIN ƏN UYĞUN ZAMANINI VƏ YERİNİ TƏYİN EDİN

Buchanan üçün bu, səhərin ilk işidir: "Yuxudan oyandığımda beynim düşüncələr və narahatlıqlarla doludur. Əgər əvvəlcə kitab oxumağa çalışsam və telefonumu yox, kitabı seçsəm, bu mənə beynimin ehtiyacı olan məlumatı verir, onu yavaşladır və konsentrasiya oluna biləcək bir şey təmin edir".

OXUMAĞI BİR ÇƏTİNLİK KİMİ GÖRMƏYİN

Buchanan eyni zamanda əhəmiyyətli kitabların başlanğıc nöqtəsi deyil, hədəf olduğunu qətiyyətlə qeyd edir: "Sizi çətinləşdirən şeylərə doğru irəliləmək üçün zövq aldığınız və həzz verdiyiniz kitablarla başlamaq lazımdır. Smartfonlar tərəfindən "ələ keçirildikdə" ədəbiyyata olan sevgimi yenidən oyatmaq üçün uşaqlıqda sevdiyim Judy Blume kimi yazarlara geri döndüm. Bir kitab klubuna qoşulmaq, kitabı sona qədər oxumaq motivasiya verəcək. Həmçinin, ilham almaq üçün kitabxanaları yenidən kəşf edin".

SƏSLİ KİTABLAR

O, bir müddət oxumamısınızsa, səsli kitablar oxumaq geri dönmək üçün yaxşı bir başlanğıc ola biləcəyini vurğulayır.  "Xüsusilə işə gedib-gələrkən və ya itinizi gəzdirdiyiniz zaman çoxlu tapşırıqları eyni anda yerinə yetirə və dinləyə bilərsiniz. Dinləyərkən bildirişlərinizi bağlamağı unutmayın. İllik böyük bir kitab yığınını bitirə bilmirsinizsə, özünüzü qınamamağı tövsiyə edirəm. Oxuduğunuz şeylər üçün yaxşı hiss edin, oxumadığınız şeylər üçün isə pis hiss etməyin. Əsas olan hekayənin keyfiyyətidir", deyə professor sözlərini tamamlayır.

Xəyal Abdullayev
Milli.Az