Erməni etnik qrupunun azərbaycanlılar, türklərlə dinc-yanaşı yaşamaqdan başqa yolu yoxdur. Bu, son bir əsrdə dəfələrlə təsdiqlənib. Bir etnosun ayrıca, təcrid olunmuş şəkildə yaşamasının mümkünsüzlüyü də isbatlanıb.
Ermənilərə böyükləri azı iki yüz ildir türk düşmənliyini təbliğ edir, bu ruhda yeni nəsil yetişdirirlər. Qonşuluğundakı imperiyalar qurmuş, elm, böyük mədəniyyət, ədəbiyyat və incəsənət sahibi olan qos-qocaman bir millətə qarşı düşmən kəsilib, onun ərazilərini işğal etmək ruhunda təbliğat aparmaq qayanı başla vurub yarmağa oxşayır. Təsəvvür edin ki, bu zaman neçə-neçə baş dağılar...
Ötən illər ərzində erməni etnik qrupu azərbaycanlılara, türklərə qarşı pisliklərin olan və olmayan bütün formalarını ediblər. Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində, o cümlədən Bakı, Şamaxı, Qarabağ və Gəncədə, habelə İrəvan başda olmaqla, indiki Ermənistan ərazisində yerləşdirildikdən sonra onlar pisliklər etməyə başlayıblar. Ermənilər azərbaycanlıları adlarını çəkdiyimiz və çəkmədiymiz Azərbaycan bölgələrindən sıxışdırıb çıxarıblar. Ziyalı, qabaqcıl azərbaycanlıları şərləyib tutduraraq, yaxud terror edərək zərərsizləşdiriblər.
Heç şübhəsiz, çar Rusiyası və SSRİ maraqları ilə onların istəkləri üst-üstə düşüb. Sovet Moskvası, Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi (DTK) ermənilər üçün ziyalı, rəhbər, elit yetişdirərək onlara antitürk (anti-Azərbaycan) təbliğatı aparmağa, bu istiqamətdə fəaliyyət göstərməyə şərait yaradıb.
Sovetlərin son illərində SSRİ-nin ilk və son prezidenti Mixail Qorbaçovun iqtisadi məsələlər üzrə müşaviri Abel Aqambekyan, məşhur "Literaturnaya qazeta"nın xüsusi müxbiri, 1989-cu ildə keçmiş Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti dairəsindən SSRİ xalq deputatı olmuş, Xocalı faciəsinin ssenaristlərindən olan erməni faşisti Zori Balayan, Ermənistan və Gürcüstanın əməkdar mədəniyyət işçisi, ikinci dərəcəli Stalin mükafatı laureatı, Qarabağın Azərbaycandan qoparılması hərəkatının liderlərindən biri Z.Balayanla birlikdə 1988-ci il fevralın 26-da Qorbaçovla görüşərək Qarabağ məsələsini Ermənistanın xeyrinə həll etməsini istəyən, Ermənistan Elmlər Akademiyasının akademiki Silva Kaputikyan və daha neçə-neçə Moskvanın yetişdirdiyi erməni sovet, kommunist aristokratı Azərbaycana qarşı fəaliyyət göstərib. Onlar minlərlə azərbaycanlının haqsız tökülən qanına bais olublar.
Bu erməni ideoloqlar "türklərsiz Ermənistan" şüarı altında Moskvanın yaratdığı hərtərəfli şəraitdə fəaliyyət göstəriblər. Onların apardığı təbliğat nəticəsində 1988-91-ci illərdə onminlərlə Qərbi azərbaycanlı yurd-yuvalarını tərk etməyə məcbur olub. Bununla da Ermənistan vətəndaşlığı onların əllərindən güc yolu ilə alınıb. Yüz ildə üç dəfə deportasiyaya məruz qalmış Qərbi azərbaycanlıların mal-mülkləri də əllərindən alınıb.
Şimali Azərbaycan torpaqlarında yerləşdirilmələrinin birinci yüz ilində çar Rusiyasının yardımı və dəstəyi ilə təşkilatlanan erməni cəmiyyəti ikinci yüzillikdə anti-Azərbaycan, anti-Osmanlı, anti-Türkiyə fəaliyyətini gücləndirib.
Azərbaycan sovetlərin daxilində olduğundan ermənilərin antiazərbaycanlı fəaliyyəti "uğurla" həyata keçirdi. Ancaq bunu Türkiyəyə qarşı edə bilmirdilər. Ona görə də Fransa, SSRİ, sonradan Rusiya ona qarşı əsassız "erməni soyqırımı" iddiası ilə təzyiqlər etməyə başladı...
Hər pisliyin bir sonu olur. İkiəsrlik anti-Azərbaycan fəaliyyətin nəticəsi 44 gündə dağıldı. Bu torpaqların ermənilərə aid olmadığı bir daha təsdiqləndi. Çünki heç kim öz evini xarabazara çevirməz. Ancaq onlar işğal altında saxladıqları əraziləri xarabazara çevirmişdilər. Tarixi, dini abidlər dağıdılmış, təhqir edilmişdi.
Azərbaycanda "başı əlhəd daşına dəydi" ifadəsi var. Bu, öz əməllərindən peşman olmaq mənasını verir. Başın əlhəd (ləhəd) daşına dəyməsi meyitin qəbirə qoyulması anlamına gəlir. Bildirilir ki, onda ölü qəbirlə ilk təmasda vəziyyətinin dəhşətini anlayar və o andan qəbir əzabı ilə üz-üzə qalar.
Belə qənaətə gəlmək olar ki, erməni cəmiyyəti və ziyalılarının da "başı əlhəd daşına dəyib". Onlar çar Rusiyası və keçmiş sovet ittifaqından qalma iddiaları dəfn edib, günahları, bu etnik qrupun nümayəndələrinin törətdiyi cinayətlərlə baş-başa qalıblar. Ötən dörd il ikiəsrlik əməllərin nəticələrini araşdırmaq üçün kifayət vaxtdır.
Ötən gün "Report"da Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsi çərçivəsində növbəti süjet yayımlanıb. "Erməni politoloq: bizə 2020-ci il müharibəsindən sonra dövlətçiliyi qoruyub saxlamaq möcüzəvi şəkildə qismət oldu" adlı süjetdə ermənilərin Qarabağda törətdikləri cinayətlərdən bəhs edilir.
Erməni ziyalılar, Ermənistanın tanınmış rejissor və bəstəkarı Ruben Haxverdiyan, erməni naşir Armen Martirosyan, politoloq Harutyun Mkrtçyan ermənilərin Qarabağda törətdikləri cinayətlərdən xəcalət hissi keçirdiklərini bildiriblər.
Onlar qeyd ediblər ki, ermənilər başqa dövlətin ərazisinə girərərk 26 il ərzində işğalçılıqla məşğul olublar: "Bütün dərdlərimizdə həmişə romalıları, bizanslıları, farsları, ərəbləri, türkləri, rusları günahlandırırıq. Ermənilər köçmədirlər deyə, dövlətlərini sevmirlər. Müharibə tərəfdarları heç vaxt müharibəyə getməyən insanlardır. Ağdamın hansı vəziyyətdə olduğunu öz gözlərimlə gördüm, biz orada hər şey məhv etmişik. Biz özümüz Azərbaycan evlərini, məscidlərini hər zaman dağıtmışıq. Çobanlarımız Ağdamda, Şuşada məscidlərdə inək saxlayırdılar".
R.Haxverdiyan deyib ki, Rusiyaya Ermənistanda hakimiyyətə gətirmək üçün erməni və rus dilində fikrini normal ifadə edə biləcək adam lazım deyil: "Zori Balayan KQB casusu kimi erməni millətçiləri satıb. Balayan yazıçı deyil, Moskvadan göndərilmiş araqarışdıran adam idi. Bu gün Ermənistanı türksüz, azərbaycanlısız təsəvvür etmək olmaz...".
H.Mkrtçyan isə Qarabağ klanı və erməni kilsəsi, keşiş Baqratın iç üzünü ifşa edib: "Mənə izah edin ki, biz Ermənistan konstitusiyasında Qarabağın ilhaqı ilə bağlı bəndi niyə hələ də saxlayırıq? Mənim üçün Ermənistanın ərazisi 29 743 kvadrat kilometrdir. Çiçəklənən Ağdamı xarabalığa çevirib "Akna" adlandırdıq. Qarabağ fikrinə yenidən düşmək Ermənistanın ölümünə səbəb olacaq. Bizə 2020-ci il müharibəsindən sonra dövlətçiliyi qoruyub saxlamaq möcüzəvi şəkildə qismət oldu. İrəvanda Qarabağ nümayəndəliyinin olması nə deməkdir? Bu, sadəcə, həyasızılıqdır...".
Bu, baş verənlərdən nəticə çıxarmağı bacaran, "başı əlhəd daşına dəymiş" ermənilərin etirafıdır. Onlar öz böyüklərinin etdiyi böyük səhvi "Türklərsiz Ermənistan" ideyasının gülünc olduğunu deməklə bunu təsdiqləyiblər.
Bəzən azərbaycanlılara "siz niyə sülhdən, ermənilərlə dinc-yanaşı yaşamaqdan bəhs etmirsiz" kimi yersiz, əsassız iradlar tutanlar da tapılır. Axı türklər, azərbaycanlılar ermənilərə heç vaxt pislik etməyiblər. Nə onları yurdlarından qovub, nə soyqırımına məruz qoyub, nə də torpaqlarında dövlət qurublar. Odur ki, azərbaycanlıların ermənilərə mövcud münasibətini bu etnik qrupun özü, onun başbilənləri, Moskva, Paris və türk düşməni olan havadarları yaradıb.
Ermənilərin dili, mədəniyyəti, məişəti, ədəbiyyatı, tarixi, bir sözlə, milli varlığı türk, azərbaycanlı elementləri ilə doludur. Ermənistandan türkləri qovub, yerində türklərsiz dövlət qurulsa da, onun sadaladığımız elementlərindən, yəni ermənilərin varlığından bunları çıxarmaq mümkün deyil. Odur ki, türklərsiz ermənilərdən nə qalar? Bunu düşünən ermənilər türklərin, azərbaycanlıların önəmini bilənlərdir...
REPORT