Xroniki enterit bağırsaq həzminin və sorulmasının pozulması ilə xarakterizə olunan xəstəlikdir.Xəstəlik nazik bağırsağın selikli qişasının iltihabi və distolik dəyişiklikləri ilə şertlənir.Xəstəlik bütün yaş qruplarında baş verir , əsasən uşaqlarda olur.
Təsnifatı:Xronikienterit xəstəliyi etiologiyasındn asılı olaraq morfologiyasına. funksiyasına.
Kliniki məlumatlarına görə təsnif olunur.
- Etialogiyasına görə infeksiyalar,(dizenteriya,salmonelyoz,iersinyoz,viruslu infeksiyalar) və kimyəvi zəhərlənmələr(antibiotiklər və digər dərman vasitələri, alkaqol,ionlaşdırıcı şüalanma), mədə qar ciyər ,öd çıxarıcı yollar,mədəaltı vıəz xətəlikləri zamanı baş verir
- Anotomi morfoloji xüsusiyyətlərinə görə: enterositlərin distrofiyası zamanı,atrofiyasız xroniki enterit,bağırsaq xovlarının parsial atrofiyası ilə,
Enteritə görə
- Funksional xarakteristikasına görə,membran həzminin pozulması,bağırsaqdan eritrolitlərin pozulması,dəmirin ,suyun, vitaminlərin, zülalların, yağların,karbohidratların pozulması,bağırsağın motor funksiyasının pozulması
- Kliniki şəklinə görə enteropatiyanın əsas sindromunun ağırlıq dərəcəsi- pozulmuşsorulma sindromu, xəstəliyinkəskinləşmə və remissiya dövrünün olması.
Patogenez
Xəstəliyin patogenezik mənzərəsində bağırsağın divarında olan hüceyrə fermentinin aktivliyinin azalması,nəqledici kanalların qüsurlu pozulması,hidroliz məhsulları, iopnlar və suyun sorulmasının pozulması böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Kliniki şəkli: Xəstəliyin təzahürlərini 2 qrupa ayırmaq olur.
1 Bağırsaqdan kənar təzahürlər
2 Bağırsaq təzahürləri
Bağırsaqdan kənar təzahürlər pozulmuş sorulma simptomu ilə bağlıdır.Bunlara bədən çəkisinin azalması,əsəbilik yuxusuzluq,aiddirXəstələrin əzələlərində ağrı əzələ zəifliyi ,vətərlərin zəifləməsi saçın tökülməsi qırılması,xırda əzələlərdə qıcolma və sş şəklində özünü biruzə verir.Bundan başqa
xəstədə A,B2,K,B12,D ,B1,E,vitaminlərinin çatmazlığı baş verir.
Bağırsaq təzahürləri:Əsas prosesə nazik bağırsağın yalnız başlnğıc şöbələri qoşulurYoğun bağırsaq bu prosesə qoşulduqdaöd turşularının bağırsağın distal hissəsindəhəyata keçirilən sorulması pozulur.Bu onların çoxlu sayda natrium və xlor ionlarının bağırsaq mənfəzinəsekresiyasını stimulyasiya edir Bu zaman bağırsağın motor funksiyasıaktivləşir, nəcis duru olur,qarında ağrilar olur,sutkada 5 -6 dəfəyə qədər tezləşir.
Müalicəsi:Zülal defisiti aradan qaldırılır bağırsaq fermentinin sintezi yaxşılaşdırılır immunitet artırılır.Xəstəyəanabolik steroidlər, zülal preparatları, plazmatəyin olunur.Xəstənin damarına izotonik məhlullar yeridilir, vitaminlər və s. təyin olunur
Pəhriz isə müalicədə əsas rol oynayır
Milli.Az