Helikobakterli qastrit

20 Sentyabr 2022 07:41

Helicobacter pylori xroniki qastritin əmələ gəlməsinin əsas səbəbidir.
Xəstəliyin əmələ gəlməsi fekal-oral və oral-oral yolla yoluxma ilə baş verir. İnkişaf etmiş ölkələrdə helikobakterli pilori əhalinin 50%-indən çoxunda inkişaf edir. Yoluxma ən çox uşaq, yeniyetmə, həmçinin cavan yaşlarda əmələ gəlir. İnkişfda olan ölkələrdə yoluxma daha çoxdur (90%-ə qədər).
Helikobakteriyanın məskunlaşması, sonradan isə sahibinin orqanizmində persistə etməsinə imkan verən bir-neçə faktorlar məlumdur.
- Çıxıntılar (bığcıqlar)
Helikobakteri pilori mədə şirəsi və selik qatında hərəkət etməsinə şərait yaradır.
- Helikobakter pilori mədənin epitel hüceyrələrinin plazmolemammasına bitişməyə və bu hüceyrələrin sitoskletinin komponentlərini parçalamağa qabildir.
- Helikobakter pilori ureasa və kataraza ifraz edir. Ureaza mədə şirəsində olan sidik cövhərini parçalayır ki, bu da bilavasitə mikrobun əhatəsində pH2 artır və helikobakter pilorini mədənin turş mühitinin bakteriosid təsirindən qoruyur.
- Helikobakter pilori bəzi immun reaksiyaları, xüsusən də faqositozu ləngitməyə qabildir.
Helikobakter pilorinin patogenliyinin bir-neçə mexanizmi mövcuddur ki, bunlar xəstəliyin inkişafını törədir.
- Helikobakteri pilorinin əksər ştammları və sidik cövhərinin ureaza ilə parçalanmasından əmələ gələn autoimmunu hazırlayan, hüceyrələrin vakoulizasiyasına və onların məhv olmasına gətirib çıxarır.
- Mədənin selikli qişasında helikobakter pilorinin yerləşməsinə cavab olaraq inkişaf edən iltihab reaksiyası özlüyündə elə mədə epitelinin tamlığının pozulmasına səbəb olur.
- Helikobakter pilori ilə yoluxmuş xəstələrdə zərdab qastritin və pepsinogenin konsentrasiyası artır ki, bu da xroniki qastrit və onikibarmaq bağırsaq xorasının inkişafının əsas risk faktoru hesab edilir.

Milli.Az