Maraqlı

Allahın ərşi nə deməkdir?

15 Noyabr 2019 21:40
0 Şərh     Baxış: 1 458
VTB-də MİNİMAL FAİZ DƏRƏCƏSİ İLƏ NAĞD KREDİT 10.49%-dən

Ərşin lüğətdəki mənası tavanı olan tikili deməkdir. Bəzən tavanın özünə də ərş deyirlər. Bəzən ərş padşahların taxtı mənasını verir. Süleymanın taxtı kimi.

Bəzən ərəblər ağacları saxlamaq üçün çardaqlardan istifadə edirlər ki, onlara da ərş deyirlər. Misal üçün, Qurani-Kərimdə buyurulur: "Çardaq üzərində olan və çardaqsız bağları, xurma ağacını, müxtəlif məhsullu əkini və bir-birinə oxşayan və oxşamayan zeytunu və narı yaradan Odur. Bar verən zaman onların meyvə və məhsulundan yeyin və onun (Allahın) haqqını biçin (və məhsul yığılan) gün verin. (Yeməkdə və verməkdə) israf etməyin ki, həqiqətən, Allah israf edənləri sevmir". ("Ənam" 141).

Ancaq o zaman ki, ərş sözü Allaha aid edilir, o zaman məqsəd varlıq aləmini Öz qüdrəti altında saxlayan Allahın hakimiyyəti nəzərdə tutulur.

Milli.Az deyerler.org-a istinadən bildirir ki, təfsirçilərin nəzərinə görə, ərş deyildikdə sanki Allahın hakimiyyət etdiyi taxta alleqorik işarə edilir. Yəni, sanki Allah Təala Öz ərşindən yeri və göyü idarə edir.

Ərş sözünün başqa bir mənası da vardır, o da budur ki, bəzən ərş sözü kürsü sözü kimi istifadə olunur. Belə ki, kürsü maddi aləmə edilən alleqoriya kimi inikas olur. Ərş isə bu aləmdən daha uca aləmə edilən alleqoriyadır. "Onun (səltənət və rübubiyyət)kürsüsü göyləri və yeri əhatə etmişdir. Onları (göyləri və yeri) qoruyub saxlamaq Onun üçün çətin və yorucu deyildir. O, çox uca və böyükdür". ("Bəqərə" 255).

Ayə buyurur ki, Allah o kəsdir ki, göyləri və yeri qoruyub saxlamaq Onun üçün çətin və yolucu deyildir. Çünki O, çox uca və qüdrətlidir.

"Tək olan Allahdır ki, Ondan başqa bir məbud yoxdur! (Öz zatı ilə var olan) diri və (varlıq aləmini) bərqərar saxlayan qadir və əbədidir". ("Bəqərə" 255).

Bəli, Allah o varlıqdır ki, bütün canlıları və cansızları xəlq etmiş və onlara hökumət edir.

Ərş - Allahın varlıq aləminə hökumət etdiyi məcazi mənada məkandır. Əlbəttə ki, məkan deyildikdə alleqoriya nəzərdə tutulur. Allahın cismi yoxdur ki, məkanı da olsun. Sadəcə, insanların dərk etməsi üçün Quran bu cür ibarələrdən istifadə edir.

"Buna görə də ərşin sahibi olan (varlıq aləminə mütləq hakim olan) Allah (müşriklərin) sadaladıqları sifətlərdən pak (və uzaq)dır". ("Ənbiya" 22).

"De: "Yeddi göyün Rəbbi və (aləmin işlərinin idarəsinin və İlahi hökmlərin çıxarılma məkanı olan) böyük ərşin Rəbbi kimdir?"". ("Muminun" 86).

"Allahdan başqa heç bir tanrı yoxdur və O, böyük (əzəmətli) ərşin sahibidir (varlıq aləmi üzərində həqiqi və geniş hakimiyyəti vardır)". ("Nəml" 26).

Beləliklə, deyə bilərik ki, Allah ərşin sahibidir və o, varlıq aləmini ərşindən idarə edir. Ancaq ərş maddi bir məkan deyildir. Behiştdən uca mərtəbədə yerləşən bir yerdir ki, ora ancaq Allaha aiddir.

Həzrət Cəbrayil (ə) əziz Peyğəmbəri (s) ərşə gətirəndə müəyyən yerdən sonra deyir ki, artıq mən gedə bilmərəm. Çünki bu yer Allaha məxsusdur və ancaq Onun icazə verdiyi kəslər bura daxil ola bilər. Bu da Peyğəmbərin (s) uca məqamından xəbər verir ki, hətta Allahın ən böyük mələklərinin daxil ola bilmədiyi yerə Həzrət (s) daxil ola bilmişdi.

Milli.Az

Azernews Newspaper

XƏBƏR LENTİ

Copyright © 2024 Milli.Az

Saytdakı materialların istifadəsi zamanı istinad edilməsi vacibdir. Məlumat
internet səhifələrində istifadə edildikdə hiperlink vasitəsi ilə istinad mütləqdir.