Bilməyin üç dərəcəsi var:
- Elm əl-yəqin (bir şeyin var olduğuna inanmaq);
- Eyn əl-yəqin (bir şeyin varlığına görərək inanmaq);
- Həqq əl-yəqin (bir şeyin varlığını onunla yaşayaraq, ona qovuşaraq inanmaq).
Birinci dərəcə odur ki, sən uzaq bir yerdə möhtəşəm bir saray olduğunu bilirsən.
İkinci dərəcə odur ki, sən həmin o sarayın yanında durub ona baxır və onun varlığına inanırsan.
Üçüncü dərəcə odur ki, sən artıq o sarayın içində yaşayırsan, onun atmosferində nəfəs alırsan, soyuğunda üşüyürsən, istisində tərləyirsən, daşlarının qoxusunu alırsan, bir növ onun bir parçası halına gəlirsən.
İndi də özümüzə gələk: Bilirsənmi, Allah var; bilirsənmi, öləndən sonra dirilmək var; bilirsənmi, savabların mükafatı, günahların cəzası var; bilirsənmi, Cənnət var, Cəhənnəm var... Bilirsənmi?
Bilirsənsə nə qədər bilirsən, nə qədər inanırsan, bilməyin, inanmağın hansı dərəcəsindəsən?.. Qəlbinə boylan və aqibətini təxmin etməyə çalış. Vəssalam.
"Zaman Azərbaycan"